Chỉ ở Sài Gòn … hủ tiếu mới gõ

Chỉ ở Sài Gòn …
… hủ tiếu mới gõ.

Hủ tiếu gõ là cách gọi thân thuộc cho những xe hủ tiếu đêm, bình dân và đạm bạc. Đây hẳn là món ăn thân thuộc với bất kì tầng lớp xã hội nào ở Việt Nam, bởi hình ảnh chiếc xe hủ tiếu vẫn luôn hiện diện khắp nơi trong cuộc sống về đêm, là người bạn đường quen thuộc của người dân đô thị.

    Hủ tiếu gõ có thể được tìm thấy ở bất cứ đâu, không phải là một hàng quán nào, mà chỉ là một chiếc xe đẩy, và người bán sẽ đẩy xe len lỏi trong khắp các con hẻm, nẻo đường đến với thực khách. Quán hủ tiếu thường nằm ở một vỉa hè trống, mọi thứ cũng chỉ gói gọn trong một chiếc xe nhỏ, phía bên dưới chứa được thùng nước lèo, người chế biến tận dụng tối đa chiếc xe kéo chất những bàn ghế, tô, đũa, thau, xô,nước...và những gia vị dùng trong việc làm ra tô hủ tiếu. Để có một gánh hủ tiếu bán đêm thì ngay sáng sớm họ phải len lỏi qua các chợ đầu mối để mua nguyên vật liệu từ thịt, giá, hẹ, tương, ớt, chanh... Hủ tiếu gõ thường có thành phần ít hơn một tô hủ tiếu trong quán, mỗi thứ một chút, một chút hủ tiếu (sợi trắng mịn, nhỏ như sợi mì vằn thắn nhưng mềm hơn nhiều), ít giá, vài lát thịt thăn thái mỏng hoặc bò viên, hẹ, hành khô và miếng tóp mỡ bùi thơm chỉ bé bằng hạt đậu. Bán hủ tiếu gõ không cần khéo tay, cũng không cần nhiều vốn.

     Nếu chỉ đơn thuần là những xe hủ tiếu như thế, ta có thể bắt gặp ở bất cứ đâu từ bắc chí nam. Nhưng, chỉ ở Sài Gòn, hủ tiếu mới gõ…

    Chỉ Sài Gòn, những đứa trẻ phụ bán sẽ mang một nhiệm vụ cao cả, là len vào trong các chợ, đi khắp những con đường xung quanh, dùng thanh gỗ, hoặc kim loại để tạo những tiếng vang giữa đêm trường nhưng một cách rao bán nhẹ nhàng, và khi ta đói, chỉ cần gọi người đi gõ vào, thì họ sẽ quay về và mang đến tận nơi cho khách món ăn họ yêu cầu. Đâu chỉ gõ, những người đó còn là người người phụ đẩy xe, đưa thức ăn và kiêm nốt cả chân chạy bàn.

    Hủ tiếu gõ không ngon, nhưng lại rẻ. và người ta đến với hủ tiếu gõ cốt chỉ để no chứ không vì mục đích thưởng thức mĩ vị. Hủ tiếu gõ giản đơn là món lót dạ cho người dân thành thị sau các cuộc vui đêm, khi đa phần các hàng quán đều đã dọn dẹp đóng cửa, là biện pháp tạm thời kiềm chế cơn đói lúc khuya, nhưng lại thân thương nhất với những tầng lớp bình dân, là chén cơm tối muộn cho công nhân tăng ca đêm, là bữa ăn sớm cho người ra chợ dọn hàng đâu chừng hai giờ sáng. Đa số người ta chọn hủ tiếu gõ như một phương pháp làm hài lòng bao tử, chứ hiếm ai xem nó như bữa ăn chính. Hủ tiếu gõ xuất hiện vào chiều tối, gắn liền với cuộc sống về đêm và biến mất khi mặt trời chưa kịp ló dạng. Người bán hủ tiếu gõ thường cuộc sống cũng không khá giả là bao. Đa số những người bán hủ tiếu gõ là người từ miền Trung, nhất là ở các tỉnh như Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định. Một tô hủ tiếu nhỏ nhoi chỉ đủ lời vài nghìn đồng lo toan cho cuộc sống, nuôi con nhỏ ăn học thành người.

    Thời thế đổi thay, những hàng quán xuyên đêm hay những tòa cao ốc nay mọc lên như nấm sau mưa khắp thành phố dần xóa đi tiếng gõ hủ tiếu giữa Sài Gòn, khiến âm thanh trong trẻo ấy như tiêu biến giữa những xô bồ của thành phố. Nếu bạn may mắn, có lẽ sẽ được nghe lại tiếng gõ thân thuộc kia vào một đêm nào đó. Nhưng tuy chẳng còn ai gõ, những chiếc xe hủ tiếu vẫn ở đó, vẫn là lựa chọn quen thuộc, như một thói quen ăn đêm của nhiều người, bởi sự bình dân của hủ tiếu gõ.

Messie.H